Geçmişe yönelik fatura kesme, hemen herkesin karşılaşabileceği bir durumdur. Teslimatı ya da hizmeti gerçekleştirdiniz ama faturayı zamanında çıkaramadınız. Bu durumda ne yapmanız gerektiğini, yasal süreci, olası cezaları ve uyulması gereken adımları aşağıda detaylı ve güvenilir kaynaklarla açıklayacağız.
Yasal Çerçeve – 7 Gün Kuralı
- VUK Madde 18’e göre süre, gün olarak hesaplanır, resmî tatil veya hafta sonu fark etmez.
- e-faturada imza ve iletim zamanı GİB tarafından kayıt altındadır, tarihi geçmiş bir güne çekmek teknik olarak mümkündür.
- Vergi Usul Kanunu (VUK) Madde 231/5’e göre; mal teslimi ya da hizmet ifasından itibaren azami 7 gün içinde fatura düzenlenmelidir.
Geriye Dönük Fatura Kesilebilir mi?
- Evet; 7 gün içinde düzenlenirse hem matbu hem e-faturada geriye çekilebilir.
- Hayır; 7 günü aşarsa “hiç düzenlenmemiş” sayılır ve özel usulsüzlük cezası uygulanır.
Ne Kadar Geriye Gidebilirsiniz?
| Durum Süre
| Yasal üst limit Mal teslimi veya hizmet sonrası 7 gün içinde
| Günü dahil hesaplama İlk gün dâhil değil, 7. gün dahil
Örnek: 1 Mayıs tarihine ait fatura en geç 8 Mayıs’ta kesilebilir.
7 Günü Aşarsam Ne Olur?
Teknik olarak tespit edilebilir mi?
e‑Fatura XML’de yer alan “imza (signing) tarihi” ile belge üzerindeki “düzenleme tarihi” karşılaştırılır. GIB bu karşılaştırmada faturanın imzalanma tarihi, düzenleme tarihinden 7 gün geçmişse cezayı uygular.
27.03.2018 öncesi ve sonrası
- 27.03.2018 öncesi: VUK 231/5’e göre faturalar 7 gün içinde düzenlenmelidir; ancak bu sürenin aşılması hâlinde cezai yaptırım yoktur. Danıştay Vergi Daireleri Kurulu’nun 02.03.2022 tarihli (E:2020/1199, K:2022/239) kararı da bunu teyit etmektedir.
- 27.03.2018 sonrası: 7103 sayılı Kanun’la VUK 353’e eklenen maddeye göre, fazla geriye tarihli faturalar hem “hiç düzenlenmiş sayılır” hem de 7 günü aşan her faturaya özel usulsüzlük cezası, inceleme sırasında her belge için en az 14.000 TL olup, takvim yılı içinde aynı belge türü için toplam ceza 14.000.000 TL’yi geçemez. Ayrıca, ikinci tespitte 28.000, üçüncü tespitte 43.000 TL olarak katlanarak uygulanır.
Mevzuata Uygun Adım Adım Uygulama
- İşlem tespiti
Teslimat veya hizmet tarihinin belirlenmiş olması, sürecin sağlıklı ilerlemesini destekler. - Zaman hesaplama
VUK Madde 18 şartlarına göre başlangıç gününü sayılmaz. 7 günü aşmamak, yasal uyum açısından önem taşır. - Fatura düzenlemesi
e-Fatura ya da matbu fatura sisteminde “geri tarih” seçeneği tercih edilebilir. - Muhasebe kaydı
VUK Madde 219’a göre işlem en geç 10 gün içinde muhasebeye kaydedilmelidir. - Belgelendirin
Teslimat belgeleri, sevk irsaliyesi veya sözleşme gibi kayıtlarla tarih uygunluğu desteklenebilir. - e-posta ya da yasal bildirim
Özellikle cezai durumlarda muhasebeciye danışabilirsiniz; GİB sistemine bilgilendirme gerekebilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Öneriler
- Otomasyon sistemlerinde 7 günlük uyarı/hatırlatıcılar kurmak, Ceza riskini azaltır.
- Muhasebeci veya vergi uzmanı ile danışmanlık kurmak, hukuki riskleri minimize eder.
- İrsaliye, teslim fişi gibi belgeleri muhafaza ederek tarih uyumunu destekleyebilirsiniz.
- 7 gün geçtikten sonra fatura gerekiyorsa iade faturası ya da tahsilat makbuzu alternatif olarak değerlendirilebilir.
Mevzuata Uygun Gerçekle Yapılan Geçmişe Dönük Fatura
- Yasal ve güvenli: Mal/hizmet sonrası 7 gün içinde düzenlenen faturalar.
- Cezalı ve riskli: 7 gün geçtiğinde, hem cezai yaptırım hem dönem uyumu bozulur.
- Muhasebe ve belge takip şart: Belgelerle desteklenmesi ve muhasebenin zamanında yapılması gerekir.
- Teknik olarak mümkün: E-fatura sistemlerinde geriye tarih yazılabilir, ama kayıtları GİB tutar.
Sonuç
Geçmişe yönelik fatura yalnızca kanunun izin verdiği 7 günlük süre içinde, belgelerle desteklenerek ve muhasebe kaydı yapılırken güvenle kesilebilir. Süre aşıldığında, sistemsel düzenlemeler kolay görünse de vergi riskleri ciddi şekilde artar. Bu nedenle otomasyon sistemleri, belge düzeni ve gerektiğinde uzman danışmanlık en büyük yardımcılardır.